سامانه جامع حسابداران

یکی از موارد مهمی که اکثر حسابدران نوپا به راحتی از کنار اون عبور میکنند و گمان میکنند که ارزش چندانی برای یادگیری ندارد اصول و مفروضات حسابداری میباشد در صورتی که در ۹۰ درصد مصاحبات  یکی از سوالات مهم و کاربردی که مدیران از فردی که به عنوان حسابدار میخواهد مشغول بکار شود این است که دو مورد از اصول یا مفروضات حسابداری را نام ببرید  و استفاده از  این دو اصل در گزارشگری مالی نیز بسیار  حائز اهمیت می باشد توصیه ی من  به شما دوست عزیز این است که  اگر تازه فارق التحصیل شده ایدو به دنبال کار میگردیدحتما قبل از مصاحبه اصول و مفروضات که چهار چوب حسابداری را تشکیل می دهند .مطالعه نمایید امروز تصمیم گرفتم اصول و مفروضات را بطور خلاصه در اختیار شما قرار دهم تا فرصت های مناسب شغلی را ازدست ندهید.

اصول حسابداری شامل موارد زیر می باشد

در حسابداری، برای ثبت و گزارشگری مالی، به رهنمودها و دستورالعمل‌های روشن تر و مشخص تری نیز نیاز می‌باشد، این دستورالعمل‌ها  اصول حسابداری می‌باشند

1. اصل بهای تمام شده تاریخی (historical cost Principle)
2. اصل هم‎زمانی (Matching Principle)
3. اصل تحقق درآمد (Revenue-Recognition Principle)
4. اصل افشاء کامل (Full Disclosure Principle)

اصل بهای تمام شده

طبق اصل بهای تمام شد ه  مبادلات حسابداری در تاریخ وقوع به بهای تمام‎شده در دفاتر ثبت می‌گردند. منظور از بهای تمام‎شده هر دارایی ارزش مبادله‌ای نقدی آن در تاریخ تحصیل است. پرداخت‌های اضافی به علت خریدهای نسیه و مدت‎دار جزء بهای تمام‎شده دارایی محسوب نمی‌شود. به مرور زمان که ارزش دارایی‎ها تغییر می‌کند، این تغییر ارزش در بهای ثبت‎شده دارایی بی‎اثر است.

اصل تحقق درآمد

اصل تحقق درآمد، زمان شناسایی درآمد و ثبت آن در حسابها و صورتهای مالی را تعیین می‌نماید. طبق این اصل، درآمد زمانی شناسایی می‌گردد که دو شرط زیر برقرار باشد:

• مبادله یا داد و ستدی صورت گرفته باشد.
• فرایند کسب سود کامل شده باشد.

تکمیل فرایند کسب سود شامل تکمیل فروش یا انجام خدمت، انتقال مالکیت از فروشنده به خریدار، دریافت وجه نقد  یا اطمینان از دریافت وجه نقد در آینده است. طبق اصل تحقق درآمد، درآمد ناشی از فروش کالا باید در زمان فروش و مطابق «روش فروش» شناسایی گردد. زیرا در تاریخ فروش، فرایند کسب سود، کامل می‌گردد. طبق اصل تحقق درآمد، درآمد ناشی از خدمات بر اساس میزان انجام خدمات شناسایی می‌گردد. زیرا میزان انجام خدمات، مبنایی جهت تشخیص تکمیل فرایند کسب سود است. مطابق اصل تحقق درآمد، مبالغ پیش دریافت مشتریان نباید به عنوان درآمد دوره محسوب گردد. زیرا فرایند کسب سود در مورد این مبادله هنوز تکمیل نشده است.

اصل تطابق

بر اساس اصل تطابق، هزینه‌های انجام‎شده برای ایجاد درآمد باید به حساب دوره‌ای که درآمد در آن تحصیل شده است منظور شود. به عبارت دیگر، سود هر دوره تفاوت بین درآمدهای تحصیل شده و هزینه‌های تحمل شده برای کسب درآمد همان دوره است. مطابق این اصل، بسیاری از هزینه‌های انجام شده در دوره جاری، به دلیل داشتن منافع آتی به عنوان دارایی در دفاتر و صورتهای مالی ثبت و گزارش می‌شوند.

اصل افشا

اصل افشاء ایجاب می‌کند که کلیه رویدادها و وقایع مالی با اهمیت مربوط به واحد تجاری به طور مناسب و کامل افشاء گردد. این اصل که بر کلیه جوانب گزارشگری مالی تأثیر دارد، واحد تجاری را ملزم به تهیه اطلاعات مورد نیاز برای بستانکاران و اعتبار دهندگان می‌نماید. این اطلاعات می‌تواند در متن صورتهای مالی یا در یاداشت‌های همراه این صورتها، افشاء گردند.

مفروضات حسابداری

مفروضات حسابداری منشا اصول حسابداری و مبنای تهیه و تنظیم صورت های مالی را تشکیل می دهند . هر کدام از مفروضات حسابداری می تواند منشا یک یا چند اصل حسابداری می باشد .

مفروضات حسابداری ۵ تا است :

فرض تفکیک شخصیت – فرض تداوم فعالیت – فرض دوره مالی – فرض یا مبنای تعهدی و فرض واحد پولی ( واحد اندازه گیری )

در ادامه به بررسی این ۵ فرض می پردازیم.

۱- فرض تفکیک شخصیت

بر اساس فرض تفکیک شخصیت ، برای هر موسسه شخصیتی مستقل از مالک ( مالکان ) آن و همچنین مستقل از سایر موسسات موجود در جامعه در نظر گرفته می شود . فعالیت های مالی به اعتبار شخصیت حسابداری تجزیه و تحلیل و ثبت شده و صورت های مالی به منظور انعکاس وضعیت مالی و نتایج عملیات شخصیت مزبور تهیه و ارائه می گردند .

۲- فرض تداوم فعالیت

فرض تداوم فعالیت به این معنی است که عملیات موسسه در آینده قابل پیش بینی تداوم خواهد یافت و قصد انحلال یا توقف فعالیت آن وجود ندارد . این فرض بدان معنی نیست که موسسه دارای عمر نامحدود است ، بلکه حاکی از آن است که موسسه برای یک دوره زمانی کافی برای اجرای عملیات ، انجام قراردادها و ایفای تعهدات خود ، دوام و بقا خواهد داشت . براساس این فرض است که مبالغ پرداختی در یک دوره مالی کلا” به حساب هزینه منظور نمی شود ، بلکه بخشی از این پرداخت ها تحت عناوین مختلف دارایی به سال های بعد منتقل می گردد . بعلاوه ، طبقه بندی دارایی ها و بدهی ها به جاری و بلند مدت ( غیرجاری ) بر این فرض مبتنی است .

اگر فرض تداوم فعالیت حاکم نباشد ، تمایز بین اقلام جاری و بلند مدت ( غیرمجازی ) اهمیت خود را از دست می دهد . ثبت دارایی ها به بهای تمام شده نیز بر اساس فرض تداوم فعالیت صورت می پذیرد . اگر موسسه در حال تصفیه یا فروش باشد ، فرض تداوم فعالیت و اصل بهای تمام شده برای تهیه صورت های مالی مصداق ندارد و اقلام صورت های مالی به ارزش های جاری ( بازار ) در صورت های مالی منعکس می شوند .

۳- فرض دوره مالی

نتایج واقعی عملیات موسسه را فقط در پایان اجرای عملیات و بعد از بستن سال مالی میتوان تعیین کرد. اما به دلیل نیاز مدیران و صاحبان موسسه و سازمان های بیرونی به داشتن اطلاعات در فواصل زمانی کمتر،عمر طولانی یک موسسه به دوره های زمانی مساوی کوتاه تر ، معمولا” یکساله ، تقسیم می شود و برای هر دوره گزارشهای مالی جداگانه ای ارائه می گردد . به این دوره زمانی اصطلاحا” “دوره مالی ” یا “دوره حسابداری ” می گویند . هر دوره مالی را که برابر یک سال کامل باشد سال مالی می گویند . انطباق سال مالی با سال تقویمی اجباری و الزامی نیست . مثلا” در ایران الزامی نیست که سال مالی از اول فروردین ماه شروع و به پایان اسفند ماه ختم شود . بهتر است سال مالی به نحوی انتخاب شود که پایان آن مصادف با دوران پائین ترین سطح فعالیت موسسه طی سال باشد . زیرا در این صورت قسمت حسابداری فرصت مناسبی را برای تکمیل عملیات حسابداری لازم در پایان سال مالی پیدا می کند .

۴- فرض یا مبنای تعهدی

فرض تعهدی یکی از زیربنائی ترین و مهمترین مفروضات حسابداری است . توسعه و گسترش حسابداری تا حد زیادی مدیون این فرض است . براساس فرض تعهدی درآمدها به محض تحقق و هزینه ها به محض تحمیل ، بدون توجه به زمان دریافت و پرداخت وجه نقد مربوطه ، شناسایی و ثبت می شوند . اغلب در متون حسابداری بجای عبارت فرض تعهدی از عبارت مبنای تعهدی استفاده می شود . مبنای تعهدی در مقابل مبنای نقدی قراردارد . در مبنای نقدی هر دریافت وجهی توسط شرکت که از ناحیه صاحبان شرکت یا وام دهندگان نباشد به عنوان درآمد و هر پرداخت وجهی توسط شرکت که به اشخاصی غیر از صاحبان شرکت یا وام دهندگان صورت پذیرد به عنوان هزینه تلقی می شود .

۵ – فرض واحد پول ( واحد اندازه گیری )

فرض واحد پول به این معنی است که آثار و نتایج کلیه معاملات و عملیات مالی موسسه باید برحسب پول ، اندازه گیری و گزارش شود . از آن جا که پول وسیله مبادله و مقیاس مشترک اندازه گیری ارزش در کلیه مبادلات اقتصادی است ، در حسابداری نیز معاملات و عملیات مالی و رویدادهای دارای اثر مالی بر حسب واحد پول به عنوان مقیاس مشترک ، اندازه گیری و گزارش می شود .

البته اموال مختلف را به مقیاسهای متفاوتی از جمله زمین را با متر مربع ، سیمان را با کیلو و بنزین را با لیتر می توان اندازه گیری نمود . اما اگر ترازنامه ای تهیه کنیم که در آن هر کدام از اموال فوق با مقیاس مذکور ارائه شده باشند آیا این ترازنامه قابل استفاده است ؟

به دلیل همین محدودیتهاست که در حسابداری ، واحد پول ( مثلا” ریال ) به عنوان مقیاسی که بین همه معاملات و عملیات مالی مشترک است ، مبنای ثبت قرار می گیرد.